Μητρώα Φυσικών-Νομικών Προσώπων και Περουσιακών Στοιχείων

Η ύπαρξη αξιόπιστων μητρώων αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική λειτουργία των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Ιδιαίτερα όσον αφορά τις τεχνολογίες πληροφορικής, τόσο η πληρότητα των ηλεκτρονικών μητρώων που τηρούνται από τους φορείς όσο και η μεταξύ τους διαλειτουργικότητα αποτελούν τη βάση για την υλοποίηση των μεγάλων δράσεων πληροφορικής στο χώρο της Οικονομίας, της Υγείας, της Εργασίας και της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Η σημερινή κατάσταση χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη πληθώρας αποσπασματικών ηλεκτρονικών μητρώων που τηρούνται ανεξάρτητα από διαφορετικούς φορείς, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα της μεταξύ τους επικοινωνίας. Αυτό προκαλεί εξαιρετικές δυσκολίες στην υλοποίηση οριζόντιων δράσεων, και κατ'επέκταση στην άσκηση κεντρικής πολιτικής.

Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε ξεκινήσει σε συνεργασία με τους συναρμόδιους φορείς( δείτε για παράδειγμα μνημόνιο που περιγράφει το πλαίσιο συνεργασίας http://bit.ly/eYDy9v ) από το Νοέμβριο του 2009 την προσπάθεια δημιουργίας των τριών βασικών Εθνικών Μητρώων, και συγκεκριμένα:

1. Μητρώο Φυσικών Προσώπων. Αφορά τους Έλληνες πολίτες, είτε διαμένουν στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, και τους αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα.
2. Μητρώο Νομικών Προσώπων. Αφορά α) τους φορείς που ανήκουν, εποπτεύονται ή χρηματοδοτούνται από Δημόσιους Πόρους και β) όλους τους υπόλοιπους φορείς που συναλλάσσονται με το Κράτος.
3. Μητρώο Περουσιακών Στοιχείων. Αφορά την καταγραφή υλικών και άυλων αξιών.

Τα παραπάνω μητρώα απαιτούνται για την υλοποίηση πλήθους μεγάλων δράσεων, με έμφαση την παρακολούθηση των δαπανών και της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, τη διασταύρωση των φορολογικών στοιχείων, τη διαχείριση των προμηθειών, την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας και την απλοποίηση των διαδικασιών στις σχέσεις των πολιτών και των επιχειρήσεων με το Κράτος. Επισημαίνουμε ότι τέτοιες δράσεις αποτελούν βασικούς στόχους του Μνημονίου.

Α. Τα στοιχεία των Φυσικών Προσώπων τηρούνται σήμερα σε τέσσερα βασικά μητρώα: Μητρώο Φορολογουμένων (Υπ. Οικονομικών), Μητρώο Ασφαλισμένων (Υπ. Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης), Δημοτολόγιο (ΥΠΕΣΔΑ) και Μητρώο Αστυνομικών Ταυτοτήτων (Υπ. Προστασίας του Πολίτη). Σε εργαστήριο που πραγματοποιήσαμε τον Δεκέμβριο του 2009 φάνηκε η αδυναμία διαλειτουργικότητας των παραπάνω μητρώων, με τη δυνατότητα αυτόματης διασταύρωσης των μεταξύ τους στοιχείων να κυμαίνεται στο 30%. Η ύπαρξη σωστά κωδικοποιημένων μητρώων αποτελεί προϋπόθεση για την υλοποίηση κεντρικών πολιτικών δράσεων, όπως η Κάρτα Πολίτη, αλλά και θεμελιωδών πληροφοριακών υποδομών, όπως η υπηρεσία αυθεντικοποίησης χρηστών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Ακολούθως και εξειδικεύοντας στη πορεία των εργασιών σχετικά με το «Μνημόνιο Συνεργασίας - Μητρώα Νομικών και Φυσικών Προσώπων», σχετικά με τα φυσικά πρόσωπα  επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Α.1. Υφιστάμενη κατάσταση

Α.1.α. Αναφορικά με την εξυπηρέτηση των σκοπών που θέτονται από το υπογεγραμμένο από 2 Αυγούστου 2010 «Μνημόνιο Μητρώων» σε ότι αφορά τα φυσικά πρόσωπα καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί.

Α.1.β. Η εξέλιξη που σημειώνεται στη περιβάλλουσα των αντικειμένων του «Μνημονίου Μητρώων» είναι η  ενεργοποίηση σύμβασης που βρίσκεται σε αναστολή με αντικείμενο  «Επέκταση και ολοκλήρωση του Εθνικού Μητρώου Ασφαλισμένων, Εργοδοτών και Συνταξιούχων (ΕΜΑΕΣ) - Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ)».

Α.2. Αντικείμενα δραστηριοποίησης

Η "Τετραμελής Επιτροπή" και η "Τεχνική Επιτροπή" αποτελούν τα κλιμάκια των Φορέων που προβλέπεται να υποστηρίζουν την εφαρμογή του «Μνημονίου Μητρώων» και τα οποία καλούνται να δραστηριοποιηθούν στα ακόλουθα αντικείμενα:

Α.2.α. Προετοιμασία αδειοδοτήσεων από την ΑΠΔΠΧ

Τα κλιμάκια θα πρέπει να επεξεργαστούν και να διατυπώσουν αιτήματα διασύνδεσης αρχείων και βάσεων δεδομένων για την εξυπηρέτηση των στόχων του  «Μνημονίου Μητρώων».

Για το σκοπό αυτό οι τεχνικές ιδιεταιρότητες και οι περιορισμοί που απορρέουν από τις διαδικασίες, τα συστήματα και τα δεδομένα του κάθε Φορέα θα πρέπει να διερευνηθούν και να αναγνωριστούν ώστε να διαπιστωθεί η τεχνική εφικτότητα και η αποτελεσματικότητα του κάθε αιτήματος.

Τα αιτήματα κατά τη τελική τους διατύπωση θα πρέπει να ακολουθούν το μορφότυπο και τις απαιτήσεις τεκμηρίωσης που ζητάει η ΑΠΔΠΧ, ώστε αυτά να είναι δυνατό να υποβληθούν από τους Φορείς που εκπροσωπούνται στο «Μνημόνιο Μητρώων» ως ενιαία δράση που υπηρετεί συγκεκριμένο κάθε φορά σκοπό.

Α.2.β. Προετοιμασία και επίσπευση των επεμβάσεων στους Φορείς

Τα κλιμάκια των Φορέων, στο πλαίσιο της διερεύνησης των ιδιαιτεροτήτων και των περιορισμών του κάθε Φορέα και αφού λάβουν τις αρχικές συστάσεις της ΑΠΔΠΧ θα παράξουν αναφορές με τις απαιτήσεις οργάνωσης καθώς και με τις τεχνικές επεμβάσεις που θα πρέπει να εκτελεστούν από το κάθε Φορέα για την εκπλήρωση των αιτημάτων διασύνδεσης.

Τα κλιμάκια των φορέων θα πρέπει να επισπεύσουν την ολοκλήρωση των απαιτούμενων επεμβάσεων στον κάθε Φορέα και συγχρονίσουν τη διαθεσιμότητα των Φορέων για διασύνδεση των αρχείων και των βάσεων δεδομένων.

Α.3. Πλαίσιο άμεσης εφαρμογής

Τα κλιμάκια των Φορέων καλούνται να να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες για την εκπλήρωση του πρώτου στόχου «Χρήση Εθνικών Μητρώων με Πληρότητα Εγκυρότητα και Ασφάλεια» ως ακολούθως:

Α.3.α. Να λάβουν γνώση για τον αναθεωρημένο σχεδιασμό της ΚτΠ ΑΕ σχετικά με το έργο «ΕΠΈΚΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΉΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΎ ΜΗΤΡΏΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΜΈΝΩΝ, ΕΡΓΟΔΟΤΏΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΎΧΩΝ (ΕΜΑΕΣ) - ΑΡΙΘΜΟΎ ΜΗΤΡΏΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΉΣ ΑΣΦΆΛΙΣΗΣ (ΑΜΚΑ)» της ΚτΠΑΕ και

Α.3.β. Να επισπεύσουν για το σκοπό αυτό τις ενέργειες που περιγράφονται στο «Α.2» της παρούσης.

Β. Όσον αφορά τα Νομικά Πρόσωπα, σχετικά μητρώα τηρούνται από διευθύνσεις του Υπουργείου Οικονομικών, του Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης, το ΥΠΕΣΔΑ, την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, καθώς και από πλήθος άλλων φορέων και υπηρεσιών. Ιδιαίτερα όσον αφορά τα Νομικά Πρόσωπα που χρηματοδοτούνται απο Δημόσιους Πόρους, τα σχετικά στοιχεία βρίσκονται χωρίς ενιαία κωδικοποίηση, κατά κύριο λόγω στις οικονομικές υπηρεσίες των Υπουργείων, ενώ οι έως τώρα προσπάθειες συγκέντρωσής τους δεν έχουν αποδώσει.

Στις αρχές του 2010 σε επαφή με το Γενικό Λογιστήριο επιχειρήθηκε η καταγραφή των φορέων που χρηματοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό. Τα στοιχεία που συγκέντρωνε το Γενικό Λογιστήριο δεν ήταν πλήρη, καθώς το θεσμικό πλαίσιο που υποχρεώνει τους φορείς να αποστέλλουν απογραφικά δελτία στο ΓΛΚ άφηνε περιθώριο μη υποβολής, ενώ πολλοί υπόχρεοι φορείς δεν συμμορφώνονταν με τη νομοθεσία. Παράλληλα μόνο υποσύνολο των στοιχείων που συγκεντρώνονταν καταχωρούνταν ηλεκτρονικά, ενώ δεν μπορούσε να γίνει διασταύρωση με το μητρώο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων λόγω απουσίας του ΑΦΜ.

Στη συνέχεια, υπό το συντονισμό της Αντιπροεδρίας της Κυβέρνησης, δημιουργήθηκε μια επιτροπή από συνεργάτες των Υπουργών οι οποίοι ανέλαβαν να συντονίσουν τη συγκέντρωση των στοιχείων από της οικονομικές υπηρεσίες των Υπουργείων τους και την επικαιροποίηση ενός αρχικού μητρώου που δημιουργήθηκε με βάση τα αρχεία των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών. Μετά από αρκετούς μήνες υπήρξε ελάχιστη πρόοδος, με το μητρώο αυτό να περιέχει σήμερα μόλις 1673 φορείς και η επικαιροποίησή του να έχει σταματήσει.

Στις αρχές του καλοκαιριού υπήρξε επικοινωνία με την ΕΕΤΑΑ, που συντηρεί μητρώο των ΟΤΑ και των Δημοτικών Επιχειρήσεων εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών. Διαπιστώθηκε ότι στα στοιχεία των φορέων που συντηρούσε η ΕΕΤΑΑ δεν περιλαμβανόταν ο ΑΦΜ, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η διασταύρωση με τα μητρώα του Υπ. Οικονομικών. Έκτοτε ο ΑΦΜ έχει συμπεριληφθεί στα στοιχεία που συλλέγει και συντηρεί η ΕΕΤΑΑ.

Τους τελευταίους μήνες, σε συνεργασία με την Αντιπροεδρία της Κυβέρνησης, έχουν δημιουργηθεί τα απαραίτητα κανάλια επικοινωνίας μεταξύ των βασικών φορέων που συντηρούν μητρώα Νομικών Προσώπων, με αντικείμενο τις τεχνικές, επιχειρησιακές και νομοθετικές παρεμβάσεις που απαιτούνται για τη λειτουργία ενός κεντρικού μητρώου που θα περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα νομικό πρόσωπο, όπως Επωνυμία, ΑΦΜ, Φορείς Εποπτείας και Χρηματοδότησης, Αριθμός και Αρχή Επικύρωσης Κατασταστικού κτλ. Εξειδικεύοντας στη πορεία των εργασιών σχετικά με το «Μνημόνιο Συνεργασίας - Μητρώα Νομικών και Φυσικών Προσώπων», σχετικά με τα Νομικά Πρόσωπα  επισημαίνονται τα ακόλουθα:

Β.1. Υφιστάμενη κατάσταση

Αναφορικά με την εξυπηρέτηση των σκοπών που θέτονται από το υπογεγραμμένο από 2 Αυγούστου 2010 «Μνημόνιο Μητρώων» σε ότι αφορά τα Νομικά Πρόσωπα καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί.

Β.2. Αντικείμενα δραστηριοποίησης - Πλαίσιο άμεσης εφαρμογής

Η "Τετραμελής Επιτροπή" και η "Τεχνική Επιτροπή" αποτελούν τα κλιμάκια των Φορέων που προβλέπεται να υποστηρίζουν την εφαρμογή του «Μνημονίου Μητρώων» και τα οποία καλούνται να δραστηριοποιηθούν προετοιμασία και επίσπευση των επεμβάσεων στους Φορείς:

Τα κλιμάκια των φορέων θα πρέπει να επισπεύσουν την ολοκλήρωση των απαιτούμενων επεμβάσεων στον κάθε Φορέα και συγχρονίσουν τη διαθεσιμότητα των Φορέων για διασύνδεση αρχείων και των βάσεων δεδομένων. Οδηγός για την εκτέλεση των εργασιών τους θα αποτελούν οι ενέργειες που έχουν ήδη γίνει από την Αντιπροεδρία της Κυβέρνησης, με αντικείμενο τις τεχνικές, επιχειρησιακές και νομοθετικές παρεμβάσεις που απαιτούνται για τη λειτουργία ενός κεντρικού μητρώου Νομικών Προσώπων, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.