Τι είναι τα γεωδεδομένα;
Ως γεωδεδομένα (γεωχωρική πληροφορία) χαρακτηρίζεται κάθε είδος ψηφιακής πληροφορίας που περιγράφει το χώρο ή/και έχει χωρική διάσταση, που μπορεί δηλαδή να τοποθετηθεί στο χώρο. Τα γεωδεδομένα αξιοποιούνται άμεσα σε πληροφοριακά συστήματα που αφορούν σε θέματα περιβάλλοντος, μεταφορών, διαχείρισης δικτύων, πολεοδομίας, χωροταξίας, κτλ.
Η παραγωγή γεωδεδομένων παγκοσμίως γίνεται κυρίως μέσω της ψηφιοποίησης συμβατικών χαρτών που παράγονται από κρατικούς φορείς. Στην Ελλάδα, οι βασικοί πάροχοι συμβατικών χαρτών είναι η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ), η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΣΥΕ), η Δασική Υπηρεσία, το ΙΓΜΕ, η Υδρογραφική Υπηρεσία, κ.α.. Δευτερευόντως, η παραγωγή γεωδεδομένων γίνεται από τη δεδομένα τηλεπισκόπησης (δορυφορικές εικόνες), όμως η πηγή αυτή δεν ελέγχεται από κανέναν Ελληνικό φορέα.
Η ποιότητα των γεωδεδομένων που είναι διαθέσιμα για τη χώρα υπολείπεται σημαντικά των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ, μια και οι απαιτήσεις για την παραγωγή και απόκτηση γεωδεδομένων προέρχονται από τους κρατικούς φορείς, ενώ ο ιδιωτικός τομέας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από αυτό. Ο αργός ρυθμός ενημέρωσης των χωρικών δεδομένων, η μη υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων διάχυσης της πληροφορίας, η πνευματική ιδιοκτησία, το υψηλό κόστος των συμβατικών χαρτών και κυρίως των ψηφιακών δεδομένων, αποτελούν φραγμούς για την ανάπτυξη πλήθους υπηρεσιών και προϊόντων που βασίζονται σε επίκαιρα γεωδεδομένα.
Συμπερασματικά, η Δημόσια Διοίκηση (ΔΔ) αποτελεί, άμεσα ή έμμεσα, το μεγαλύτερο παραγωγό και πελάτη γεωδεδομένων στη χώρα, καθώς και την κινητήρια δύναμη για τις περισσότερες καινοτομίες και νέα προϊόντα.
Ποια είναι η κατάσταση στη χώρα;
Τα γεωδεδομένα αξιοποιούνται παραγωγικά από την πλειονότητα των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης για την εκτέλεση του έργου τους (π.χ. Κτηματολόγιο Α.Ε., ΕΜΥ, κλπ), την επιτελική πληροφόρηση, το σχεδιασμό και την εκτέλεση πολιτικής (π.χ. περιβάλλον, μεταφορές, οικονομία, σχεδιασμός χώρου), αλλά και την έρευνα (π.χ. περιβαλλοντικές μελέτες, χωροθέτηση, εξέλιξη στο χώρο και το χρόνο). Η συνεισφορά τους είναι κρίσιμη τόσο για την άμεση λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο (π.χ. φυσικές καταστροφές), όσο και για τη μακροπρόθεσμη λειτουργία του κράτους (σχεδιασμός, ανάπτυξη, λήψη αποφάσεων σε μεσοπρόθεσμη αι μακροπρόθεσμη κλίματα) και την ευημερία των πολιτών (π.χ. δασολόγιο).